mirror of
https://github.com/dwmkerr/hacker-laws.git
synced 2025-12-17 04:35:12 +01:00
Merge pull request #279 from dwmkerr/gitlocalize-11936
Translate CAP Theorem To Turkish
This commit is contained in:
@@ -16,6 +16,7 @@ Bu projeyi beğendiniz mi? Lütfen [sponsor olmayı](https://github.com/sponsors
|
||||
- [Amdahl Yasası](#amdahl-yasas%C4%B1)
|
||||
- [Kırık Camlar Teorisi](#the-broken-windows-theory)
|
||||
- [Brooks Yasası](#brooks-law)
|
||||
- [CAP Teorisi (Brewer Teorisi)](#cap-teroisi-brewer-teorisi)
|
||||
- [Conway Yasası](#conways-law)
|
||||
- [Cunningham Yasası](#cunninghams-law)
|
||||
- [Dunbar Sayısı](#dunbars-number)
|
||||
@@ -58,7 +59,7 @@ Bu projeyi beğendiniz mi? Lütfen [sponsor olmayı](https://github.com/sponsors
|
||||
- [DRY Prensibi](#the-dry-principle)
|
||||
- [KISS prensibi](#the-kiss-principle)
|
||||
- [YAGNI](#yagni)
|
||||
- [Dağıtık Sistemlerin Yanılgıları](#the-fallacies-of-distributed-computing)
|
||||
- [Dağıtık Sistemlerin Yanılgıları](#da%C4%9F%C4%B1t%C4%B1k-sistemlerin-yan%C4%B1lg%C4%B1lar%C4%B1)
|
||||
- [Ek Kaynaklar](#reading-list)
|
||||
- [Çeviriler](#translations)
|
||||
- [Katkıda Bulunmak İçin](#related-projects)
|
||||
@@ -150,6 +151,26 @@ Ek kaynaklar:
|
||||
- [Death March](#todo)
|
||||
- [Reading List: The Mythical Man Month](#reading-list)
|
||||
|
||||
### CAP Teorisi (Brewer Teorisi)
|
||||
|
||||
CAP Teoremi (Eric Brewer tarafından tanımlanmıştır) dağıtılmış bir veri deposu için aşağıdaki üç garantiden sadece ikisinin (en fazla) sağlanabileceğini belirtmektedir:
|
||||
|
||||
- Tutarlılık: verileri okurken, her istek verinin *en son* halini alır veya bir hata döndürülür
|
||||
- Erişilebilirlik: veri okurken, her istek verinin *en son*hali olduğunu garanti etmeden *hata içermeyen bir yanıt* alır
|
||||
- Parçalara Ayrılma Toleransı: Düğümler arasında belli bir sayıda ağ isteği başarısız olduğunda, sistem beklendiği gibi çalışmaya devam eder
|
||||
|
||||
Tartışmanın özü şöyledir. Bir ağ paylaşımının olmayacağını garanti etmek imkansızdır (bkz. [Dağıtık Sistemlerin Yanılgıları ](#da%C4%9F%C4%B1t%C4%B1k-sistemlerin-yan%C4%B1lg%C4%B1lar%C4%B1)). Bu nedenle bir paylaşımlı yapı söz konusu olduğunda, işlemi iptal edebilir (tutarlılığı artırabilir ve kullanılabilirliği azaltabiliriz) veya devam edebiliriz (kullanılabilirliği artırabilir, tutarlılığı azaltabilir).
|
||||
|
||||
Teorinin ismi, garanti edilmeye çalışılan kavramların ilk harflerinden (Consistency, Availability, Partition Tolerance) oluşturulmuştur. Bunun [*ACID*](#TODO) ile alakalı *olmayan* farklı bir tanımı olduğunu bilmenin çok önemli olduğunu unutmayın. Daha güncel olarak, ağın paylaşımlı *olmadığı* yapılarda (sistem beklendiği çalışmaya devam ederken) gecikmeye ve tutarlılığa bazı kısıtlamalar getiren [PACELC](#TODO) teoremi geliştirilmiştir.
|
||||
|
||||
Çoğu modern veritabanı platformu, veritabanı kullanıcılarına yüksek düzeyde kullanılabilirlik ('kirli okuma' içerebilir) veya yüksek düzeyde tutarlık (örneğin 'yeterli çoğunlukla onaylanmış yazma') arasında seçim yapma seçeneği sunarak bu teoremi örtük olarak kabul eder.
|
||||
|
||||
Ek kaynaklar:
|
||||
|
||||
- [ACID](#TODO)
|
||||
- [Dağıtık Sistemlerin Yanılgıları](#the-fallacies-of-distributed-computing)
|
||||
- [PACELC](#TODO)
|
||||
|
||||
### Conway Yasası
|
||||
|
||||
[Wikipedia'da Conway Yasası](https://en.wikipedia.org/wiki/Conway%27s_law)
|
||||
@@ -277,7 +298,7 @@ Kısaca anlatmak gerekirse, bu döngü her yeni teknolojinin ilk zamanlarında t
|
||||
|
||||
[Hyrum Yasası Web Sitesi](http://www.hyrumslaw.com/)
|
||||
|
||||
> Belli sayıda kullanıcıya ulaştığında, servis sözleşmesinde ne demiş olduğunuzdan bağımsız olarak ürününüzün ya da sisteminizin bütün gözlemlenebilir davranışları artık üçüncü kişilere göre şekillenecektir.
|
||||
> Belli sayıda kullanıcıya ulaştığında, servis sözleşmesinde ne demiş olduğunuzdan bağımsız olarak ürününüzün ya da sisteminizin bütün gözlemlenebilir davranışları artık üçüncü kişilere göre şekillenecektir. (Hyrum Wright)
|
||||
> (Hyrum Wright)
|
||||
|
||||
Hyrum Yasası göre, eğer bir API'nin *oldukça büyük sayılabilecek sayıda kullanıcısı* olduğunda, artık bütün sonuçlar ve davranışlar (API sözleşmesinde belirtilmemiş olsalar bile) kullanıcılara göre şekillenecektir. Buna bir örnek olarak bir API'nin tepki süresi olabilir. Daha kapsamlı bir örnek olarak kullanıcıların bir regex ile dönen cevap metninin içinden hatanın *tipini* ayıkladıkları bir senaryoyu düşünelim. API sözleşmesinde bu cevap metinleri ile ilgili bir şey belirtilmemiş olmasına ve kullanıcıların hata kodunu kullanmalarını belirtilmesine rağmen, cevap metnini değiştirmeniz *bazı* kullanıcıların metni kullanmalarından dolayı hata ile karşılaşmalarına sebep olacaktır.
|
||||
@@ -445,7 +466,7 @@ Bu ilkeyi izlemek, değişikliklerin kapsamını sınırlayarak gelecekte deği
|
||||
|
||||
[Sızdıran Soyutlamalar Yasası, Joel on Software](https://www.joelonsoftware.com/2002/11/11/the-law-of-leaky-abstractions/)
|
||||
|
||||
> Önemsiz sayılmayacak bütün soyutlamar belli ölçüde sızıntı içerir.
|
||||
> Önemsiz sayılmayacak bütün soyutlamar belli ölçüde sızıntı içerir. ([Joel Spolsky](https://twitter.com/spolsky))
|
||||
> ([Joel Spolsky](https://twitter.com/spolsky))
|
||||
|
||||
Bu yasa, karmaşık sistemleri sadeleştirmek için kullandığımız soyutlamaların bazı durumlarda soyutlamanın altındaki sistemin öğelerini sorunları ile birlikte sızdırır ve bu da beklenmedik davranışlar ortaya çıkması ile sonuçlanır.
|
||||
@@ -513,7 +534,7 @@ Ek kaynaklar:
|
||||
|
||||
[Resmi Gün](https://dontbeadickday.com/)
|
||||
|
||||
> Öküzlük yapmayın. *Wil Wheaton*
|
||||
> Öküzlük yapmayın. *Wil Wheaton* *Wil Wheaton*
|
||||
> *Wil Wheaton*
|
||||
|
||||
Wil Wheaton (Star Trek: The Next Generation, The Big Bang Theory) tarafından oluşturulan bu basit, özlü ve güçlü yasa, profesyonel bir organizasyon içinde uyum ve saygının artmasını amaçlamaktadır. İş arkadaşlarınızla konuşurken, kod incelemeleri yaparken, diğer bakış açılarını öne sürerken, insanları eleştirirken ve genel olarak insanların birbirleriyle olan profesyonel etkileşimlerinin çoğunda uygulanabilir.
|
||||
@@ -537,7 +558,7 @@ Genellikle, yüksek vasıflı mühendisler başka yerlerde iş bulması kolay ko
|
||||
|
||||
[Wikipedia'da Dilbert Prensibi](https://en.wikipedia.org/wiki/Dilbert_principle)
|
||||
|
||||
> Şirketler, yetersiz çalışanları, iş akışından uzaklaştırmak için sistematik olarak yönetici olmaya teşvik etme eğilimindedir. *Scott Adams*
|
||||
> Şirketler, yetersiz çalışanları, iş akışından uzaklaştırmak için sistematik olarak yönetici olmaya teşvik etme eğilimindedir. *Scott Adams* *Scott Adams*
|
||||
> *Scott Adams*
|
||||
|
||||
Scot Adams (Dilbert çizgi dizisinin yazarı) [Peter prensibinden](#the-peter-principle) esinlenerek ortaya atılmış bir yönetim kavramıdır. Dilbert prensibine göre yetenekli olmayan çalışanlar yönetim kadorlarına doğru yükseltilirler ki üretime verecekleri zarar aza indirilsin. Adams bunu ilk olarak 1995'te Wall Street Journal'da yazdığı bir makalede açıkladı daha sonra ise 1996'da yazdığı [Dilbert Prensibi](#reading-list) adlı kitabında detaylandırdı.
|
||||
@@ -573,7 +594,7 @@ Gerçek dünyadan örnekler:
|
||||
|
||||
[Wikipedia'da Peter Prensibi](https://en.wikipedia.org/wiki/Peter_principle)
|
||||
|
||||
> Hiyerarşideki insanlar “yetersizlik seviyelerine” göre yükselme eğilimindedir. *Laurence J. Peter*
|
||||
> Hiyerarşideki insanlar “yetersizlik seviyelerine” göre yükselme eğilimindedir. *Laurence J. Peter* *Laurence J. Peter*
|
||||
> *Laurence J. Peter*
|
||||
|
||||
Laurence J. Peter tarafından geliştirilen bir yönetim konsepti olan Peter Prensibi, işlerinde iyi olan kişilerin, artık başarılı olamadıkları bir seviyeye (kendi "yetersizlik seviyelerine") ulaşana kadar terfi ettiğini gözlemlemektedir. Bu durumda şirket içinde çok tecrübeli olduklarından organizasyondan (çok aykırı birşey yapmadıkları sürece) dışlanmazlar ve az sayıda temel beceriye sahip olacakları bir rolde kalmaya devam edecekler, çünkü onları başarılı kılan orijinal becerileri mutlaka bu yeni rolleri için gereken beceriler değildir.
|
||||
@@ -736,7 +757,7 @@ Ek kaynaklar:
|
||||
|
||||
***Y**ou **A**ren't **G**onna **N**eed **I**t* (İhtiyacın olmayacak) deyiminin kısaltmasıdır.
|
||||
|
||||
> İhtiyaç duyduğunuz şeyleri her zaman ihtiyaç duyduğunuzda geliştirin, onlara ihtiyacınız olacağını düşündüğünüzde değil. ([Ron Jeffries](https://twitter.com/RonJeffries)) (XP co-founder and author of the book "Extreme Programming Installed")
|
||||
> İhtiyaç duyduğunuz şeyleri her zaman ihtiyaç duyduğunuzda geliştirin, onlara ihtiyacınız olacağını düşündüğünüzde değil. ([Ron Jeffries](https://twitter.com/RonJeffries)) (XP co-founder and author of the book "Extreme Programming Installed") ([Ron Jeffries](https://twitter.com/RonJeffries)) (XP co-founder and author of the book "Extreme Programming Installed")
|
||||
> ([Ron Jeffries](https://twitter.com/RonJeffries)) (XP co-founder and author of the book "Extreme Programming Installed")
|
||||
|
||||
Bu *Aşırı Programlama* (XP) ilkesi, geliştiricilerin yalnızca acil gereksinimler için gerekli olan işlevleri yerine getirmeleri gerektiğini ve daha sonra ihtiyaç duyulabilecek işlevleri uygulayarak geleceği tahmin etme girişimlerinden kaçınmalarını önerir.
|
||||
@@ -768,7 +789,7 @@ Grup [Sun Microsystems](https://en.wikipedia.org/wiki/Sun_Microsystems) içinde
|
||||
|
||||
Dayanıklı sistemler tasarlarken bu yanılgılar dikkatlice ele alınmalı; bu yanılgılardan herhangi birinin varsayılması, dağıtılmış sistemlerin gerçeklikleri ve karmaşıklıkları ile başa çıkamayan hatalı bir mantığa yol açabilir.
|
||||
|
||||
Ek kaynaklar:
|
||||
See also:
|
||||
|
||||
- [Foraging for the Fallacies of Distributed Computing (Part 1) - Vaidehi Joshi on Medium](https://medium.com/baseds/foraging-for-the-fallacies-of-distributed-computing-part-1-1b35c3b85b53)
|
||||
- [Deutsch's Fallacies, 10 Years After](http://java.sys-con.com/node/38665)
|
||||
@@ -789,16 +810,16 @@ Katkıda bulunan harika insanlar sayesinde Hacker Laws birçok dilde mevcuttur.
|
||||
|
||||
Dil | Moderatör | Durum
|
||||
--- | --- | ---
|
||||
[🇮🇩 Bahasa Indonesia / Indonesian](./translations/pt-BR.md) | [arywidiantara](https://github.com/arywidiantara) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/id?utm_source=badge)
|
||||
[🇧🇷 Brasileiro / Brazilian](./translations/pt-BR.md) | [Leonardo Costa](https://github.com/leofc97) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/tr?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/tr?utm_source=badge)
|
||||
[🇮🇩 Bahasa Indonesia / Indonesian](./translations/pt-BR.md) | [arywidiantara](https://github.com/arywidiantara) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/de?utm_source=badge)
|
||||
[🇧🇷 Brasileiro / Brazilian](./translations/pt-BR.md) | [Leonardo Costa](https://github.com/leofc97) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/id?utm_source=badge)
|
||||
[🇨🇳 中文 / Chinese](https://github.com/nusr/hacker-laws-zh) | [Steve Xu](https://github.com/nusr) | Kısmen tamamlandı
|
||||
[🇩🇪 Deutsch / German](./translations/de.md) | [Vikto](https://github.com/viktodergunov) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/fr?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/fr?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/fr?utm_source=badge)
|
||||
[🇫🇷 Français / French](./translations/fr.md) | [Kevin Bockelandt](https://github.com/KevinBockelandt) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/el?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/el?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/el?utm_source=badge)
|
||||
[🇬🇷 ελληνικά / Greek](./translations/el.md) | [Panagiotis Gourgaris](https://github.com/0gap) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/de?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/de?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/de?utm_source=badge)
|
||||
[🇩🇪 Deutsch / German](./translations/de.md) | [Vikto](https://github.com/viktodergunov) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/tr?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)
|
||||
[🇫🇷 Français / French](./translations/fr.md) | [Kevin Bockelandt](https://github.com/KevinBockelandt) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/de?utm_source=badge)
|
||||
[🇬🇷 ελληνικά / Greek](./translations/el.md) | [Panagiotis Gourgaris](https://github.com/0gap) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/ja?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/ja?utm_source=badge)
|
||||
[🇮🇹 Italiano / Italian](https://github.com/csparpa/hacker-laws-it) | [Claudio Sparpaglione](https://github.com/csparpa) | Kısmen tamamlandı
|
||||
[🇯🇵 JP 日本語 / Japanese](./translations/jp.md) | [Fumikazu Fujiwara](https://github.com/freddiefujiwara) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/ja?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/ja?utm_source=badge)
|
||||
[🇯🇵 JP 日本語 / Japanese](./translations/jp.md) | [Fumikazu Fujiwara](https://github.com/freddiefujiwara) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/fr?utm_source=badge)
|
||||
[🇰🇷 한국어 / Korean](https://github.com/codeanddonuts/hacker-laws-kr) | [Doughnut](https://github.com/codeanddonuts) | Kısmen tamamlandı
|
||||
[🇱🇻 Latviešu Valoda / Latvian](./translations/lv.md) | [Arturs Jansons](https://github.com/iegik) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/tr?utm_source=badge)[](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)
|
||||
[🇱🇻 Latviešu Valoda / Latvian](./translations/lv.md) | [Arturs Jansons](https://github.com/iegik) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/lv?utm_source=badge)
|
||||
[🇷🇺 Русская версия / Russian](https://github.com/solarrust/hacker-laws) | [Alena Batitskaya](https://github.com/solarrust) | Kısmen tamamlandı
|
||||
[🇪🇸 Castellano / Spanish](./translations/es-ES.md) | [Manuel Rubio](https://github.com/manuel-rubio) ([Sponsor](https://github.com/sponsors/manuel-rubio)) | Kısmen tamamlandı
|
||||
[🇹🇷 Türkçe / Turkish](https://github.com/umutphp/hacker-laws-tr) | [Umut Işık](https://github.com/umutphp) | [](https://gitlocalize.com/repo/2513/tr?utm_source=badge)
|
||||
|
||||
Reference in New Issue
Block a user